İşletmeler sürdürülebilir başarıyı yakalamak için sürekli gayret içerisindedirler. Ancak, bu gayretin sonunda başarıya ulaşabilme ihtimalleri, kendilerini yeterince tanıyıp tanımadıkları hususunun kuvvetli etkisi altındadır.

İşletmeler uzun, orta ve kısa vadeli planlarını yaparken çoğu zaman hayal kurmaktadır. Bu doğrudur. Ancak, hayal kurarken bir taraftan da ayaklarımız yere sağlam basmalıdır. Hayal etmek her projenin, her inovatif çalışmanın, büyümenin ve gelişmenin birinci safhasıdır. Hayal etmeden olmaz. Bununla birlikte, hayal edilen hedefleri somutlaştırmak, onları ulaşılabilir ve ölçülebilir kılmak, gerçekçi hale dönüştürmek ve zaman boyutunu dikkate alacak şekilde biçimlendirmek işletmenin ayaklarını yere sağlam basarak yürümesi için gereklidir. İşletme yöneticilerinin bu planları ve hedefleri şekillendirirken soracağı sorular şunlar olmalıdır.

1) Mevcut durumda neredeyiz?

2) Nereye varmak istiyoruz?

3) İstediğimiz yere nasıl varırız?

4) Doğru yolda ilerlediğimizi nasıl anlarız?

Belki bir takım verilerden işletmenin mevcut durumu ortaya konulabilir, varmak istediğimiz hedefler kısmen hayal kısmen de gerçekçi biçimde tespit edilebilir. Ancak, burada hayal ile gerçek arasındaki denge işletmenin kendisini bilerek hareket etmesine bağlıdır.  Yani, “istediğimiz yere nasıl varırız?” sorusuna aranan cevaplar işletmede bir takım değişiklikleri gerektirebilir. Bu değişiklikleri veya değişim ihtiyacını ortaya koyabilmek adına işletmenin üçüncü bir tarafça gözden geçirilmesi, değerlendirilmesi, sorunlarının tespit edilmesi gerekir. Daha sonra, mevcut organizasyonu ve süreçleri hedefleri gerçekleştirecek biçimde geliştirecek çözüm önerileri belirlenmelidir.

Bu çalışmaları bir hekimin hastasını muayene ederek teşhis ve tedavide bulunmasına benzetebiliriz.

Stratejik kalkınmanın temeli olan karlılığın işletmelerce sürdürülebilir kılınması verimlilik ve rekabet ortamına adaptasyon ile mümkün olmaktadır. İşletmelerin verimli yönetilmesi ve çevrelerindeki değişimlere hızlı adapte olması sürdürülebilir biçimde büyüyebilmeleri için birinci koşuldur.Türkiye’de işletmelerin ömürlerine bakıldığında birçoğunun yaşam eğrisinin patronun verimli çalışma süresiyle doğru orantılı olduğu görülmektedir. Ekonomimizde önemli bir yer tutan KOBİ’lerin yönetimlerinin ikinci kuşağa geçişinin ardından küçülmeler, parçalanmalar ve iflaslar görülmektedir. Kurumsallaşamamanın bir sonucu olarak ortaya çıkan bu problemlerin çözümünde yönetim danışmanlarına önemli görevler düşmektedir. Bu çalışmaların başında Kurumsal Check Up gelmektedir. Her firma düzenli olarak Check Up yaptırıp mevcut durumunu analiz ederek kurumsallaşabilmesi için gerekli yol haritasını elde edebilmelidir.

İşletmelerin sahipleri sadece işletmelere para girişi sağlayan sermayedarları değildir. Aynı zamanda o işletmeden menfaat sağlayan tüm çevreler bu işletmelere sahip çıkmalıdır. Bunlar çalışanlar, tedarikçiler, STK’lar, devlet ve toplumdur.

İşletmelerin sağladıkları katma değerlerin artarak devam edebilmesi birikimlerini sürekli olarak değerlendirerek bir sonraki işlerine aktarmaları ile mümkün olacaktır. Bu noktada gerek firmalar arasında gerekse sektörler arasındaki tecrübe aktarımı yönetim danışmanları vasıtasıyla olmaktadır. Ancak, maalesef özellikle kobilerimizde yönetim danışmanlığı alma kültürü yeterince oluşmamıştır. Bu konuda işletmelerimizin bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Özellikle, sadece sorun yaşandığında bir yönetim danışmanına başvuran firmaların esasında kurumsallaşmanın temellerini işler yolunda giderken atmaları gerektiğini bilmeleri kritiktir.

Uluslararası düzeyde rekabet edebilir markaları olan bir ülke olmak ancak köklü, yüksek tecrübe sahibi işletmelere sahip olmakla mümkündür. Yüksek tecrübe yüksek katma değer bu da yüksek gayrisafi milli hasıla ve refah demektir. Bu nedenle patronlar hem kendileri için hem kendilerinden sonraki nesiller için “benden sonra da devam” diyebilmeli buna göre işlerini dizayn etmelidir. Bu kurumsallaşma çalışmaları ile mümkündür. İşletmenizin ömrünü uzatmak için öncelikle Kurumsal Check Up şarttır.

Yazar: Atakan Genç